Çocuklarda vurma davranışı neden olur? Çocuklarda vurma davranışı nasıl geçer?
Her çocuk, her insan potansiyel olarak saldırganlığı içinde taşır. Yetişkinler var olan saldırganlığı başka alanlara kanalize ederek bunu boşaltabilme bilincindeyken, çocuk henüz bunu öğrenmediği için saldırganlaşır. Bu davranışın ortaya çıkmasına neden olan birçok farklı nedeni olabilir. Uzman Klinik Psikolog Kaan Üçyıldız çocuklarda vurma davranışına dair merak edilenleri anlattı.
Çocuklarda Vurma Davranışı Nedir?
Çocuklarda vurma davranışı, çeşitli nedenlerden kaynaklı ortaya çıkar ancak sıklıkla karşılaştığımız durum çocuğun aslında duygularını ifade etmenin, henüz tam olarak öğrenmedikleri bir yolu olduğunu bize göstermektedir. Küçük yaşta çocuklar, kelimelerle duygularını tam olarak ifade edemedikleri için, bazen fiziksel davranışlara başvurarak kendilerini ifade etmeye çalışırlar. Bu durum, ebeveynler için oldukça endişe verici olsa da, normal gelişim sürecinin bir parçası olarak değerlendirilebilir. Ancak tabi ki tekrar eden, her seferinde daha şiddetlenen bir durum haline dönüşmesi normal olarak karşılanmamalıdır.
Çocuklarda Vurma Davranışının Nedenleri Nelerdir?
Çocuklarda vurma davranışını tek bir neden ile açıklamak mümkün değildir. Bu davranışın ortaya çıkmasına neden olan birçok farklı nedeni olabilir. Bunlardan bazıları şu şekilde sıralanabilir;
* Örnek Alma: Çocuklar, çevrelerindeki yetişkinlerin veya diğer çocukların davranışlarını taklit ederler. Eğer evde şiddete tanık olurlarsa, bu davranışı normal karşılayabilir ve kendileri de benzer davranışlar sergileyebilirler. Dolayısıyla şiddet ile büyüyen bir çocuğun, ebeveynlerine ve çevresine şiddet ile tepki vermesi beklenebilir.
* Duygularını İfade Etmekte Zorlanma: Küçük çocuklar, duygularını kelimelerle ifade etmekte zorlanabilirler. Özellikle öfke, kıskançlık veya hayal kırıklığı gibi yoğun duygular karşısında, vurma gibi fiziksel bir tepki verebilirler.
* Dikkat Çekme İsteği: Bazı çocuklar, ailelerinin dikkatini çekmek için olumsuz davranışlar sergileyebilirler.
* Korku veya Endişe: Yaşadıkları bir durumdan korkan veya endişelenen çocuklar, bu duygularını vurma şeklinde dışa vurabilirler.
Çocuklarda Saldırganlığın Ortaya Çıkma Nedenleri
Saldırganlık, vurma davranışının daha geniş bir kapsamıdır ve birçok farklı faktörden etkilenir. Özellikle belirli yer ve kişilerden ziyade daha genel olarak kendisini gösterir. Nedenlerini değerlendirecek olursak;
* Biyolojik faktörler: Genetik yatkınlık, beyin yapısı ve bazı nörolojik rahatsızlıklar söz konusu olabilir.
* Psikolojik faktörler: Öğrenilmiş davranışlar, duygusal sorunlar, düşük özsaygı söz konusu olabilir.
* Sosyal faktörler: Aile içi ilişkiler, arkadaş çevresi, okul ortamı gibi faktörler sayılabilir.
Aileler Bu Konuda Ne Yapmalı?
Çocuklar ailelerin aslında birer kopyasıdır. Aile içerisindeki davranışlar ve gösterilen tutumlar çocuğun zihninde saklanır ve ilerleyen günlerde benzer davranış ve tutumlar ile kendisini gösterir. Bu nedenle aileler oldukça iyi bir model olabilmelidir. Eğer çocuğunuz vurma davranışı gösteriyorsa izlemeniz gereken adımlar şu şekildedir;
* Sakin Kalın: Çocuğunuzun vurma davranışı karşısında sakin kalmaya çalışın. Çığlık atmak veya şiddet uygulamak durumu daha da kötüleştirebilir.
* Nedenini Anlamaya Çalışın: Çocuğunuzun neden vurduğunu anlamaya çalışın. Belki de yorgun, aç veya hasta olabilir. Ya da bir oyuncağını kaybetmiş olabilir.
* Alternatif Davranışlar Öğrenmesine Yardım Edin: Çocuğunuza duygularını ifade etmenin daha uygun yollarını öğretin. Örneğin, bir resim çizmek, oyun hamuru ile oynamak veya size sarılmak gibi.
* Sınırlar Koyun: Çocuğunuza vurmanın kabul edilemez bir davranış olduğunu açıkça belirtin.
* Örnek Olun: Çocuğunuza şiddet içermeyen iletişim kurmanın önemini gösterin.
* Profesyonel Yardım Alın: Eğer durum tüm girişimlerinize rağmen olumlu yönde değişmiyor ise bir çocuk psikoloğundan destek almanız faydalı olacaktır.
Çocuklarda Saldırganlık, Vurma Tedavisi Nasıl Olur?
Çocuklarda saldırganlık ve vurma davranışının tedavisi; çocuğun yaşına, gelişim düzeyine ve davranışın şiddetine göre değişir. Genellikle oyun terapisi, davranış terapisi ve aile terapisi gibi yöntemler kullanılır.
Çocuklarda vurma davranışı, genellikle geçici bir durumdur ancak bu duruma müdahale edilmesi gerekir, kendiliğinden geçmesi ve düzelmesi mümkün değildir. Önemli olan, çocuğunuzun duygularını anlamaya çalışmak, ona destek olmak ve uygun davranışlar geliştirmelerine yardımcı olmaktır. Unutmayın, her çocuk özeldir ve her birine farklı bir yaklaşım gerektirebilir.
Unutmayın, çocuklarımızın sağlıklı bir gelişim göstermesi için onlara sevgi, şefkat ve anlayış göstermeliyiz.
