Kehribar ne işe yarar, özellikleri nedir? En kıymetli kehribar hangisidir?
Bilimsel olarak kanıtlanmamış olsa da, halk arasında oldukça sık kullanılan kehribar taşının birçok alanda faydalı olduğu düşünülür. Ancak birden çok alanda kullanılan kehribarın hem özellik hem fayda bakımından fazlaca detayı bulunuyor. Biz de sizler için kehribar taşıyla ilgili en çok merak edilen soruların yanıtlarını hazırladık.
KEHRİBAR TAŞININ FAYDALARI
1. Stresi Azaltır ve Rahatlatır
-Kehribarın yaydığı doğal enerji sayesinde kişinin zihninde bir rahatlama etkisi oluşturduğu düşünülür.
-Özellikle tespih olarak kullanıldığında veya cilde temas ettiğinde stres azaltıcı etkisi daha çok hissedilir.
2. Ağrıları Hafifletici Etkisi (Bebeklerde Diş Çıkarma Dönemi)
ehribar kolyeleri bebeklerde diş çıkarma sancılarını hafifletmek amacıyla sıkça kullanılır.
Bunun nedeni kehribarda bulunan doğal bir madde olan süksinik asittir.
Süksinik Asit: Doğal bir anti-enflamatuvar ve ağrı kesici olarak bilinir.
Ancak bebeklerde kullanımda güvenlik önlemleri alınmalı, sürekli gözetim altında olunmalıdır.
3. Boğaz ve Tiroid Bölgesine Etkisi
-Kehribar kolye, tiroid bezine yakın taşındığında enerji dengesi sağlamaya yardımcı olduğu söylenir.
-Boğaz ağrısı, farenjit ve öksürük gibi şikayetlerde geleneksel olarak kullanılmıştır.
4. Kalp ve Dolaşım Sistemine Destek
-Dolaşım sistemini düzenlediğine ve kan basıncını dengelediğine inanılır.
-Enerji akışını dengeleyerek bedeni yormadığı söylenir.
5. Negatif Enerji ve Nazardan Koruma
-Bazı inançlara göre kehribar, kötü enerjileri emme ve kişiyi nazardan koruma özelliğine sahiptir. Özellikle tespih, kolye veya bileklik şeklinde taşındığında bu etkiyi gösterdiğine inanılır.
6. Solunum Yollarına Fayda
-Bronşit, astım, sinüzit gibi solunum rahatsızlıklarında kehribar taşının destekleyici olduğu söylenir.
-Bu da yine süksinik asidin etkisiyle ilişkilendirilir.
7. Uyku Kalitesini Artırır
-Özellikle boyun bölgesine temas eden kehribar kolyeler, bazı kişilerde daha derin ve huzurlu uyku sağlar.
-Gece gerginliklerini ve anksiyeteyi azalttığı düşünülür.
KEHRİBARIN ÖZELLİKLERİ NELERDİR?
Renk: En yaygın hali altın sarısı, bal rengi tonlarındadır. Ancak beyazdan yeşile, kırmızıya hatta neredeyse siyaha kadar farklı renklerde bulunabilir.
Hafif: Diğer taşlara göre oldukça hafiftir.
Sıcaktır: Ele alındığında taşlara kıyasla daha sıcaktır çünkü organik kökenlidir.
Statik elektrik üretir: Sürtüldüğünde elektriklenip küçük parçaları çekebilir (antik çağda bu özelliğiyle fark edilmiş).
KEHRİBAR NEREDE KULLANILIR?
Takı ve süs eşyası: Kolye, bileklik, tespih gibi aksesuarlar en yaygın kullanım şeklidir.
Tıbbi/şifalı amaçlar: Halk arasında özellikle bebeklerde diş çıkarma döneminde kullanılır. Ağrıyı azalttığına ve sakinleştirici etkisi olduğuna inanılır.
Koleksiyon: İçinde fosilleşmiş böcek veya yaprak bulunan kehribarlar çok kıymetlidir.
KEHRİBAR ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
Kehribarın çeşitleri, rengine, içeriğine, oluştuğu bölgeye ve hatta doğal mı yoksa işlenmiş mi olduğuna göre sınıflandırılabilir. İşte kehribar çeşitlerinin en bilinenleri:
1. Rengine Göre Kehribar Çeşitleri:
Sarı / Bal Rengi Kehribar:
En yaygın ve klasik kehribar türüdür. Balı andıran sıcak bir sarı tonuna sahiptir.
Beyaz Kehribar (Kemik Kehribar):
Daha nadirdir. Süt beyazı veya fildişi tonlarındadır. Genellikle yumuşak yapılıdır, tespih yapımında çok kullanılır.
Yeşil Kehribar:
Doğal olarak oluşabileceği gibi, ısı işlemiyle de bu renge dönüştürülebilir. Orijinal yeşil kehribar oldukça kıymetlidir.
Kırmızı Kehribar (Kiraz Kehribar):
Doğal oluşumu nadirdir. Ateş kırmızısı ya da bordo tonlarındadır. Çok estetik ve kıymetli bulunur.
Mavi Kehribar:
En nadir ve en değerli kehribar türlerinden biridir. Özellikle Dominik Cumhuriyeti’nde çıkar. Gün ışığında mavi ışıltı verir.
Siyah Kehribar:
Aslında koyu kahverengi veya çok koyu yeşil olabilir. Ağaç kabuğu veya toprakla karışmış reçineden oluşur.
2. Kökenine Göre Kehribar Türleri:
Baltık Kehribarı (Amber):
En yaygın ve en kaliteli doğal kehribar Baltık bölgesinden (Litvanya, Polonya, Rusya) çıkar. 40 milyon yaşındadır.
Dominik Kehribarı:
Daha gençtir (15–20 milyon yıl). Daha şeffaf ve içinde böcek fosili bulundurma olasılığı daha yüksektir. Mavi kehribar burada çıkar.
Birmanya (Myanmar) Kehribarı:
Çok eski ve nadir türlerdendir. Sertliği fazladır. Genelde koleksiyonluk olur.
3. İşlenme Şekline Göre:
Doğal Kehribar:
Hiçbir işleme uğramamış, doğadan çıktığı haliyle sadece şekillendirilmiştir.
Pres Kehribar (Sıkma Kehribar):
Kehribar tozlarının preslenip ısı ile birleştirilmesiyle yapılır. Gerçek kehribar içerir ama doğrudan doğal değildir.
Sıkma Kehribar (Sentetik Kehribar):
Genellikle plastik veya fenolik reçine içerir. Gerçek kehribar değildir ama görünüş olarak benzerlik taşır.
GERÇEK KEHRİBAR NASIL ANLAŞILIR?
1. Tuzlu Su Testi (Yüzdürme Testi):
-Bir bardak ılık suya birkaç kaşık tuz ekle (yaklaşık 1 çorba kaşığı tuz/yarım bardak su).
-Kehribar parçasını içine at.
-Gerçek kehribar yüzer, sahte (plastik/akrilik) olanlar genellikle batar.
Not: Pres kehribar da yüzebilir, ama bu test sentetik ile plastiği ayırt etmekte çok işe yarar.
2. Statik Elektrik Testi:
-Kehribar parçasını yünlü bir kumaşa veya saçına sürt.
-Ardından küçük kağıt parçalarına yaklaştır.
-Eğer kağıtları çekiyorsa, bu kehribarın elektriklenme özelliğini gösterir = büyük ihtimalle gerçektir.
3. Koklama Testi (Isıtma veya Delme):
-Bir iğneyle ucundan hafifçe ısıt (çok dikkatli olmalısın).
-Gerçek kehribar çam/köpük sabun gibi reçinemsi bir koku verir.
-Sahte olanlar plastik/plastik kokusu verir ya da kötü yanar.
Bu test kehribara zarar verebilir, koleksiyonluk parçalarda önerilmez.
4. UV (Mor Işık) Testi:
-UV lamba altında gerçek kehribar genellikle mavi/yeşilimsi parıltı verir.
-Sahte kehribar ise genellikle parlamaz ya da morumsu olabilir.
5. Gözle İnceleme:
-Gerçek kehribar içinde ufak kabarcıklar, damarlar, bazen böcek veya yaprak izleri olabilir.
-Sahte olanlar genellikle çok pürüzsüz ve fazla düzgün olur.
Sahte Kehribar Belirtileri:
- Fazla parlak ve plastik gibi görünüyorsa.
- Aşırı ucuzsa (özellikle mavi kehribar gibi nadir renklerde).
- Elinize aldığınızda ağır geliyorsa (kehribar hafif bir maddedir).
EN KIYMETLİ KEHRİBAR HANGİSİDİR?
En kıymetli kehribar türü, nadirliği, şeffaflığı, içerdiği fosiller ve rengi gibi kriterlere göre belirlenir. En değerli kehribar türü ‘Mavi Kehribar’ olarak belirlenmiştir.
İşte koleksiyoncular ve uzmanlar tarafından en değerli kabul edilen kehribar türleri:
1. Mavi Kehribar (Dominik Kehribarı) – En Nadir ve En Pahalı
Renk: Gün ışığında mavi parıltı verir (floresans etkisi).
Köken: Dominik Cumhuriyeti.
Neden değerli? Son derece nadirdir ve optik özelliği benzersizdir. Koleksiyonluk değeri çok yüksektir.
2. Fosilli Kehribar – Bilimsel ve Koleksiyonluk Değeri
-İçinde böcek, yaprak veya bitki kalıntısı bulunan doğal kehribarlardır.
-Yaşı milyonlarca yıla dayanabilir.
-Bilim insanları için adeta bir “zaman kapsülü” değerindedir.
-Fosil ne kadar büyük ve netse, değeri o kadar artar.
3. Kırmızı Kehribar (Kiraz Kehribar)
-Renk: Ateş kırmızısı, bordo tonları.
-Doğal hali nadirdir, çoğu zaman yüksek ısıyla işlenerek elde edilir.
-Gerçek kırmızı kehribar çok değerlidir çünkü doğada az bulunur.
4. Baltık Kehribarı (Amber) – En Kaliteli Doğal Kehribar
-Yaş: 40 milyon yıl kadar eski.
-En yaygın ama aynı zamanda en kaliteli ve otantik kabul edilen kehribar türüdür.
-Litvanya, Polonya, Rusya bölgelerinden çıkar.
5. Beyaz Kehribar (Kemik Kehribar)
-Renk olarak süt beyazı/fildişi tonlarında, yumuşak ve işlenebilir.
-Özellikle tespih koleksiyoncuları arasında çok kıymetlidir.
-Doğal beyazlığı nadirdir.
