Bebeklerde öksürük neden olur? Bebeklerde öksürük nasıl geçer? 9 soruda bebeklerde öksürük

Bebeklerde öksürük, ateşten sonra en sık görülen hastalık belirtilerinden biri. Aynı zamanda hastaneye en sık başvurulma nedenleri arasında. Peki bebeklerde öksürük neden olur? Ne zaman tehlikelidir? Bebeklere ıhlamur vermek doğru mu? Bebeklerde öksürük nasıl geçer? Amerikan Hastanesi Neonatoloji Uzmanı, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Gamze Demirel bebeklerde öksürüğe dair merak edilenleri anlattı. 

Bebeklerde öksürük neden olur? 

Öksürük, bebeklik dönemi hastalıklarının sık görülen semptomlarından biridir. Boğaz, gırtlak ve akciğerdeki sinir uçları tahriş olduğunda ortaya çıkan ve bu bölgelerdeki hava yolunu temizlemeye yardımcı olan bir reflekstir. Akciğerlere mukus, partikül veya sıvıların kaçmasını önler, solunum yollarına akan salgıların dışarı atılmasına yardımcı olur, ancak ciddi bir hastalığın belirtisi de olabilir. Özellikle 6 aydan küçük bebeklerde öksürük durumunda mutlaka bir doktora başvurmak gereklidir.

Öksürüğe neden olan hastalıklar neler?

Viral enfeksiyonlar, bademcik iltihabı, zatürre, soğuk algınlığı, bronşit, astım, ses telleri iltihabı (krup), alerjik hastalıklar, reflü, solunum yollarına yabancı cisim kaçması, ortamda sigara dumanı bulunması bebeklerde öksürüğe neden olan hastalıklardandır. Bu hastalıklar dışında farklı nedenlere de dayanabilir.

Öksürük balgamlıysa ne anlama gelir? 

Balgam, normal solunum yolu salgılarının çok yapışkan ve bol miktarda olanıdır. Bebeklerin solunum yollarında biriken toz, yabancı madde ve mikroplar burun tıkanmasına, genizde mukus birikmesine ve solunum yollarını uyararak balgamlı öksürüğe neden olabilir. Koyu sarı, yeşil veya kahverengi olması iltihap varlığını gösterir. Alerjik solunum yolu hastalıklarında ise beyaz, yapışkan, köpüklü balgam görülebilir. Bebekler balgam çıkarmakta zorlandıkları için bazen kusarak da balgam çıkarmaya çalışabilirler. Balgamlı öksürük normal bir bulgu değildir ve varlığında mutlaka bir doktora başvurulmalıdır.

Kuru öksürük ne anlama gelir? 

Kuru öksürük beraberinde mukus salgısı veya balgam içermeyen öksürük çeşididir. Bebeklerde soğuk algınlığı, nezle, boğmaca, reflü gibi hastalıklarda veya sigara dumanına maruz kalma durumlarında kuru öksürük görülebilir. Balgam veya mukus içermediğinden, hava akciğerlerden atılırken boğazı daha çok tahriş eder. Uzun sürmesi durumunda mutlaka doktora danışılmalıdır.

Öksürüğe ateş eşlik ediyorsa ne anlama gelir?

Öksürüğe bazen ateş eşlik edebilir. Öksürük hafif ateş ve burun akıntısıyla birlikteyse, sebebi genellikle viral bir üst solunum yolu enfeksiyonudur. Yüksek ateşle birlikte halsizlik, hızlı solunum ve öksürük varsa, zatürre olabilir. Hemen doktora başvurmak gerekir.

Bebeklerde öksürük ne zaman tehlikelidir? 

Öksürüğü olan bebeğinizde nefes almakta zorlanma, hızlı nefes alıp verme, hırıltılı solunum, yüksek ateş, öksürürken boğulur gibi olma, dudaklarda dilde ve yüzde morarma, öksürük sırasında ağızdan kan gelme, aşırı halsizlik veya huzursuzluk, beslenmede bozulma gibi durumlardan bazıları varsa, öksürük boğazına bir yiyecek veya başka bir nesne takılmasından sonra başladıysa veya öksürük giderek artıyorsa, tehlikelidir ve mutlaka doktora başvurulmalıdır.

Bebeklerde öksürük nasıl geçer? Ne iyi gelir? 

3 aydan küçük bebekler öksürük durumunda mutlaka doktora götürülmelidir. Öksürük tedavisi öncelikle öksürüğe neyin sebep olduğuna bağlı değişir. Bebeğinize doktorunuzun önerdikleri dışında öksürük veya soğuk algınlığı ilaçları vermeyin. Bunlar ciddi yan etkilere neden olabilirler. Eğer öksürük bebeğinizi rahatsız etmiyorsa, genel durumu iyi, ateşi, hırıltılı solunumu yoksa, normal uyuyor, oynuyor, besleniyorsa, evde izlenebilir. Bu gibi durumlarda sık emzirmek, ek gıdaya başlamış bebeklerde bol su ve sıvı alımı bebeğinizi rahatlatır. Hava kuruluğuna bağlı öksürüklerde ortamda uygun nemi sağlamak için su buharı kullanabilirsiniz.

Evde kesinlikle sigara içmeyin. Eğer bebeğinizin burnu tıkalıysa, serum fizyolojik suyla temizleyerek burnunun açılmasını sağlayın.

Bebeklere öksürük için ıhlamur verilebilir mi? 

Öksürüğe karşı, bebeklerde 6 aydan sonra, alerjik bünyeli bebeklerde ise 12. aydan sonra -ılık vermek şartıyla ve doktorunuzun da onayı varsa- ıhlamur çayı kullanabilirsiniz. Günde 1 ya da 2 kez çeyrek çay fincanı kadar ıhlamur çayı çocuğunuzun boğazının rahatlamasına katkıda bulunacaktır. Ihlamurun içindeki bileşenlerin iltihap giderici ve ağrı kesici etkilerinin olduğu, tahrişi önlediği ve boğazı yumuşattığı yönünde birçok veri mevcuttur.

Evde ne gibi önlemler alınabilir? 

• Eviniz aşırı ısınıyor ve ortam kuru oluyorsa, mutlaka oda sıcaklığını düşürün.
• Evinizi nemli tutun (%40-50). Doğal yöntemlerle nem sağlayamıyorsanız, buhar makineleri kullanabilirsiniz.
• Evde kesinlikle sigara içmeyin.
• Bebeğinizin odasını sık sık havalandırın.
• Anne sütü alıyorsa, sık sık emzirin. Bebeğinizin mutlaka bol sıvı almasını sağlayın.
• Burnunun tıkanması durumunda mutlaka serum fizyolojik damlayla burnunu açın.
• Bebeğinizin solunum yolu enfeksiyonlarına yakalanmasını engellemek için kalabalık ortamlarda bulunmasını engelleyin.